Nędza uszczęśliwiona powstała w 1778 roku na zamówienie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Co ciekawe, Apollo – namalowany na plafonie w Teatrze Stanisławowskim przez Jana Bogumiła Plerscha – ma twarz tego właśnie władcy, wielkiego mecenasa kultury. Inscenizacja opery przygotowana przez Polską Operę Królewską w reżyserii Jarosława Kiliana jest swoistym ukłonem i podziękowaniem królowi za okazaną hojność. Poniatowski przyczynił się bowiem zarówno do skomponowania Nędzy uszczęśliwionej – pierwszej zachowanej opery w języku polskim, jak i do powstania teatru w budynku Starej Oranżerii w Łazienkach Królewskich.

Zamek Królewski w Warszawie, Sala Wielka

Przesłanie zaklęte w Mickiewiczowskich wersach jest uniwersalne, a fascynacja tajemniczym misterium trwa do dziś. Dowodem na to jest niegasnąca popularność przedstawienia, którym Polska Opera Królewska zainaugurowała pierwszy sezon swojej działalności.

Teatr Królewski w Starej Oranżerii w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Poezja dla dzieci ma w sobie szczególny urok – pełna jest magii, kolorów, niewiarygodnych historii i zaskakujących rozwiązań. Wdzięcz­­ny to materiał dla kompozytorów, którzy zaklęte w wierszach pełne oryginalności obrazy odmalowują za pomocą dźwięków. W przypadku cykli pieśni Karola Szymanowskiego i Witolda Lutosławskiego podjęcie dziecięcej tematyki nie przeszkadza w kształtowaniu wyrafinowanych rozwiązań muzycznych, a artystyczny kunszt tej twórczości zapewnia jej stałe miejsce w repertuarze najwybitniejszych śpiewaczek.

Pałac na Wyspie w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Straszny dwór Stanisława Moniuszki zrealizowany został przez Polską Operę Królewską w momencie szczególnym. Z jednej strony premiera tej patriotycznej opery stanowiła podsumowanie obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Z drugiej – otwierała ona rok 2019, ustanowiony Uchwałą Sejmu RP Rokiem Stanisława Moniuszki. W przedstawieniu w reżyserii Ryszarda Peryta występują znakomici soliści, zespół wokalny i orkiestra Polskiej Opery Królewskiej.

Teatr Królewski w Starej Oranżerii w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Miłosna historia rozgrywa się w wiejskim środowisku, gdzie o rękę tytułowej bohaterki starają się ukochany Agatki – Antek Całka oraz Antek Gajdak, wspierany przez podstarościego Pijaszkę. Intrygę rozwiązuje dopiero przyjazd dobrego pana, który sprawiedliwie rozsądza spór. Całości przyświecają oświeceniowe idee społecznego ładu, zakładającego odpowiedzialną i pełną zrozumienia dla obowiązującego porządku postawę przedstawicieli różnych stanów. O nośności tematu i sukcesie przedstawienia mogą świadczyć nie tylko zachowane w kronikach świadectwa ogromnej liczby chętnych do obejrzenia premiery przedstawienia, ale także, a może przede wszystkim fakt, że już w kolejnym roku dzieło zostało wystawione w Warszawie, a później również we Lwowie.

Zamek Królewski w Warszawie, Sala Wielka

a sam napisałem dramat nowy. Grecki formą, chrześcijański duchem, odwieczny treścią […]. Dramat o cierpieniu: „Hiob”.

Tak o swym dziele pisał w 1940 roku dwudziestoletni Karol Wojtyła w liście do przyjaciela – Mieczysława Kotlarczyka. Młody dramaturg odczytał starotestamentową opowieść o niezawinionym cierpieniu oraz niezłomności wiary z perspektywy chrystologicznej i dostrzegł jej paralelę z losami pogrążonej w wojennej pożodze Polski.

W opartej na tekście tej sztuki operze Krzesimira Dębskiego nie brak śmiałych zestawień archaizującego języka z nowoczesnymi środkami orkiestrowymi i ciekawym brzmieniem komentującego – niczym w greckiej tragedii – chóru. Znamienne, że premiera dzieła, ze względu na pandemię COVID-19 została dwukrotnie odłożona, ostatecznie zaś odbyła się w kwietniu 2021 roku – jednak w wersji online, bez udziału publiczności. Dopiero podczas V Festiwalu Polskiej Opery Królewskiej miłośnicy gatunku będą mieli okazję podziwiać operę na żywo w teatrze. Te wszystkie trudne okoliczności wydają się wzmacniać uniwersalny przekaz dzieła. Jest to bowiem, jak podkreśla sam kompozytor: „opera […] o losie człowieka, który wpadł w nieszczęścia, a potem wydobywa się z tego upadku”.

Teatr Królewski w Starej Oranżerii w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Teatr Królewski w Starej Oranżerii w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

​ Bilety na wydarzenia dostępne są na oficjalnej stronie wydarzenia: https://operakrolewska.pl/repertuar/2022-07/